W Paryżu trwa właśnie brazylijski festiwal Lavagem de la Madeleine, wzorowany na Lavagem do Bonfim da Bahia. Będzie biała procesja oraz mycie schodów – w wersji francuskiej wystąpi paryski kościół św. Magdaleny.
W hołdzie candomblé i Bahia
Festiwal Lavagem de la Madeleine rozpoczął się w środę 9 września ekumeniczną mszą, odprawioną w trzech językach: po francusku, portugalsku i w języku joruba. Razem przy ołtarzu stanęli katoliccy księża oraz kapłan religii afrobrazylijskiej, zwany “babalorixá” lub “pai de santo”. Oprawę muzyczną mszy zapewniły brazylijskie zespoły perkusyjne.
Na czwartek 10 września zaplanowano wystawę dzieł artystki z Rio de Janeiro, Mazeredo oraz malarza Jadira Freire. W tym samym dniu miała również miejsce konferencja na temat afrobrazylijskiej religii candomblé. W piątek otwarto ryneczek z produktami brazylijskimi, który potrwa do niedzieli. Można skosztować i zaopatrzyć się w produkty z Brazylii oraz obejrzeć występy muzyczne i taneczne. W piątek odbyły się też warsztaty tańca, a wieczorem wielka brazylijska impreza pod hasłem “Uma noite na Bahia” w jednym z paryskich klubów.
Głównym wydarzeniem i kulminacją festiwalu Lavagem de la Madeleine będzie niedzielna procesja, której uczestnicy ubiorą się na biało, żeby wyrazić swoje poparcie dla pokoju na świecie. Zbiórka o 11.00 na placu Johanna Straussa, w pobliżu Placu Republiki. Stamtąd procesja przejdzie do kościoła św. Magdaleny i tam nastąpi “mycie schodów” świątyni. Podobnie, jak dzieje się co roku w Salvadorze, w kościele Nosso Senhor do Bonfim.
Mała Brazylia w Europie
Lavagem de la Madeleine jest największym brazylijskim festiwalem ulicznym w Europie, a także jedną z największych imprez ulicznych w Paryżu. Co roku uczestniczy w nim ok. 30 tys. ludzi. Podczas festiwalu występują brazylijskie gwiazdy, w tym roku jest to Carlinhos Brown. Patronką wydarzenia jest mieszkająca we Francji brazylijska prezenterka telewizyjna i ex-modelka Cristina Córdula. W 2011 r. impreza została wpisana przez UNESCO do projektu “Szlak niewolników”.
Francuskie wydarzenie jest wzorowane na myciu schodów kościoła w Salvadorze i ta tradycja liczy prawie 250 lat – pierwszy raz umyto schody świątyni Bonfim w 1774 r. Poza Brazylią, pierwsze tego typu wydarzenie miało miejsce w 1998 r. w paryskiej bazylice Sacre Coeur, a od 2002 r. corocznie odbywa się w kościele św. Magdaleny. W 2002 r. powstało stowarzyszenie “Viva Madeleine”, które jest organizatorem festiwalu. Jego członkami są Brazylijczycy oraz zakochani w Brazylii Francuzi. Celem organizacji jest propagowanie wiedzy o Brazylii w Europie.
Oryginalne mycie schodów
Kościół Nosso Senhor do Bonfim w Salvadorze słynie z kolorowych wstążek, zwanych fitas. W czasach kolonialnych niewolnicy zbierali się na schodach tej świątyni w drugą niedzielę stycznia, aby przygotować kościół do święta jego patrona. Niewolnicy wkrótce zaczęli utożsamiać Pana Dobrej Śmierci (Senhor do Bonfim) z afrykańskim bogiem Oxalá i odprawiać jego kult przed ołtarzem. Gdy zabroniono im wstępu do kościoła, przenieśli swoje obrzędy na schody.
Na pamiątkę tych wydarzeń, do dzisiaj w drugą niedzielę stycznia, procesja wyrusza z kościoła Nossa Senhora da Conceição da Praia, a po dotarciu do kościoła Bonfim, następuje rytualne mycie schodów. Tak jak dla niewolników, drzwi do kościoła pozostają zamknięte, a ubrane na biało mieszkanki Bahia (bahianas) oblewają schody wodą z dodatkiem perfumowanych liści. Ceremonii towarzyszy dźwięk bębnów i śpiew afrobrazylijskich pieśni.
Źródło: Lavagem de la Madeleine